1 kwietnia 1993 roku Wydział Gospodarczo - Rejestrowy Sądu Rejonowego w Katowicach wpisał do rejestru handlowego Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. Ustanowiono, że firma może posługiwać się skrótem JSW S.A. Ostateczna decyzja o powołaniu jastrzębskiej spółki zapadła miesiąc wcześniej w gabinecie Wacława Niewiarowskiego, ówczesnego ministra Przemysłu i Handlu. W jednoosobową spółkę Skarbu Państwa scalono siedem kopalń: Krupiński, Borynia, Jastrzębie, Moszczenica, Zofiówka, Pniówek i Morcinek.
W skład pierwszego Zarządu weszli prezes Maciej Czernicki oraz jego zastępcy: Stanisław Jabłoński, Ryszard Markowicz, Józef Mielnikiewicz, Stanisław Nawrat. Przewodniczącym Rady Nadzorczej został Andrzej Karbownik.
Dlaczego
powstała JSW?
Początek lat 90 ubiegłego wieku oznaczał dla Polski pierwszy, najbardziej bolesny etap transformacji ustrojowej. Gospodarka została wypuszczona na wolnorynkowy żywioł, a konkurencyjność i dochodowość zaczęła obowiązywać także państwowe firmy. Reformy gospodarcze nie ominęły branży górniczej. Kopalnie zyskały pełną samodzielność organizacyjną i finansową. Oznaczało to wolną rękę w zakresie handlu węglem w kraju i zagranicą. Światowy rynek nie przewidywał jednak taryfy ulgowej dla polskich kopalń. Bolączką krajowego sektora wydobywczego stał się nadmiar mocy wydobywczych przy spadających cenach surowca w kraju i zagranicą. Normalna dla gospodarki rynkowej konkurencyjność, w polskim górnictwie nabrała wyjątkowo ostrego charakteru i nie wpłynęła pozytywie na rozwój branży. Kopalnie szybko podzieliły się na lepsze i gorsze, czyli rentowne i deficytowe. Tych pierwszych było zdecydowanie mniej. W ogólnym bilansie, sektor górniczy zaczął przynosić straty. W 1993 roku rząd przyjął pierwszy program restrukturyzacji branży wydobywczej. Głównym założeniem tego planu była centralizacja. Samodzielne kopalnie słabo sobie radziły, a proces dostosowania ich do wymogów gospodarki rynkowej okazał się niewypałem. Na bazie 70 kopalń utworzono więc siedem spółek węglowych. Większość kopalń została pozbawiona autonomii organizacyjnej, ekonomicznej i finansowej. Logika funkcjonowania spółek była podobna. Łączono kopalnie rentowne z deficytowymi. Lepsze miały ratować gorsze. To był wyjątkowo burzliwy okres w dziejach polskiej gospodarki.
Z siedmiu spółek utworzonych przed 24 laty do dziś przetrwały tylko dwie: Jastrzębska Spółka Węglowa oraz Katowicki Holding Węglowy. Wszystko wskazuje na to, że wkrótce pozostanie już tylko jedna, ponieważ coraz bardziej prawdopodobny wydaje się scenariusz połączenia KHW z Polską Grupą Górniczą.
Praktycznie od chwili powstania JSW przechodzi
ciągły proces restrukturyzacyjny.
Między innymi wydzielono majątek bezpośrednio niezwiązany z działalnością podstawową spółki i utworzono na jego bazie odrębne podmioty prawne. Już w 1994r. połączono kopalnię Jastrzębie z kopalnią Moszczenica. W rezultacie powstała KWK „Jas -Mos”. W rok później utworzono Zakład Logistyki Materiałowej, a w 1996r. powstał Polski Koks. W 1998 roku z przyczyn ekonomicznych w stan likwidacji postawiono kopalnię Morcinek. W połowie 2003 roku powołano spółkę Koksownia Przyjaźń, do której Skarb Państwa wniósł aportem zakłady koksownicze w Dąbrowie Górniczej. W 2008 roku JSW została powiększona o KWK „Budryk”. Przygotowano i zrealizowano ambitny program modernizacyjny, który pozwolił kopalni z Ornontowic zmienić profil produkcji z wyłącznie węgla koksowego typu 34 (semi-soft) oraz węgla do celów energetycznych na węgiel koksowy typu 35 (hard) o wyższej wartości. W 2010 roku JSW nabyła od Skarbu Państwa Przedsiębiorstwo Gospodarki Wodnej i Rekultywacji. Z początkiem 2011r. zintegrowano KWK „Borynia” oraz „Zofiówka”, tworząc nową dwuruchową kopalnię Borynia-Zofiówka. W tym samym roku JSW przejęła Kombinat Koksowniczy Zabrze i Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze Victoria. Także w lipcu 2011 roku, JSW zadebiutowała na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W styczniu 2013r. połączono Borynia-Zofiówkę i Jas-Mos tworząc Kopalnia Węgla Kamiennego Borynia-Zofiówka-Jastrzębie. W sierpniu 2014 roku JSW kupiła od Kompanii Węglowej kopalnię Knurów-Szczygłowice. W swojej długiej historii JSW przechodziła wiele kryzysów. Ten ostatni był najbardziej długotrwały i najbardziej dotkliwy. Aby przetrwać, JSW musiała sprzedać WZK Victoria oraz Spółkę Energetyczną „Jastrzębie”. Z kolei do Spółki Restrukturyzacji Kopalń przekazano część Ruchu Jas-Mos oraz kopalnię Krupiński.
Napisz komentarz
Komentarze